Problemă rezolvată dintre subiectele propuse pentru clasa a XI-a la ONGM 2020-2021.
Enunț
Valoarea limitei:
\displaystyle{\lim_{n\to\infty} } \bigg(\dfrac{1^2\cdot 2}{n^4 +n} + \dfrac{2^2\cdot3}{n^4 +2\cdot n}+ ... +\dfrac{n^2\cdot(n+1)}{n^4 + n^2} \bigg)
este:
\text{A. }\dfrac{1}{4} \qquad \text{B. } \dfrac{1}{3} \qquad \text{C. } \infty \qquad \text{D. } 0 \qquad
Rezolvare
\dfrac{1^2\cdot 2}{n^4 +n} + \dfrac{2^2\cdot3}{n^4 +2\cdot n}+ ... +\dfrac{n^2\cdot(n+1)}{n^4 + n^2} = \\ \; \\= \displaystyle {\sum_{k=1}^n}\dfrac{ k^2\cdot(k+1)}{n^4 + n\cdot k}\\ \; \\ \\ \; \\ \dfrac{ k^2\cdot(k+1)}{n^4 + n^2} \leq \\ \; \\ \leq\dfrac{ k^2\cdot(k+1)}{n^4 + n\cdot k} \leq \\ \; \\ \leq\dfrac{ k^2\cdot(k+1)}{n^4 + n } \implies \\ \; \\ \; \\ \implies \displaystyle {\sum_{k=1}^n}\dfrac{ k^2\cdot(k+1)}{n^4 + n^2} \leq \\ \; \\ \leq\displaystyle {\sum_{k=1}^n}\dfrac{ k^2\cdot(k+1)}{n^4 + n\cdot k} \leq \\ \; \\ \leq \displaystyle {\sum_{k=1}^n}\dfrac{ k^2\cdot(k+1)}{n^4 + n } \implies \newline \ \newline \ \newline\ \implies \displaystyle \dfrac{1}{{n^4 + n^2}}{\sum_{k=1}^n} { k^2\cdot(k+1)} \leq \\ \; \\ \leq \displaystyle {\sum_{k=1}^n}\dfrac{ k^2\cdot(k+1)}{n^4 + n\cdot k} \leq \\ \; \\ \leq \displaystyle \dfrac{1}{{n^4 + n}}{\sum_{k=1}^n} { k^2\cdot(k+1)} \implies \newline \; \newline \; \implies \displaystyle \dfrac{1}{{n^4 + n^2}}{\sum_{k=1}^n} { (k^3 +k^2)} \leq \\ \; \\ \leq \displaystyle {\sum_{k=1}^n}\dfrac{ k^2\cdot(k+1)}{n^4 + n\cdot k} \leq \\ \; \\ \leq \displaystyle \dfrac{1}{{n^4 + n}}{\sum_{k=1}^n} {(k^3 +k^2)} \implies \\ \; \\ \; \\\implies \displaystyle \dfrac{1}{{n^4 + n^2}}\bigg( {\sum_{k=1}^n} k^3 +\sum_{k=1}^n k^2 \bigg) \leq \\ \; \\ \leq \displaystyle {\sum_{k=1}^n}\dfrac{ k^2\cdot(k+1)}{n^4 + n\cdot k} \leq \\ \; \\ \leq \displaystyle \dfrac{1}{{n^4 + n}}\bigg( {\sum_{k=1}^n} k^3 +\sum_{k=1}^n k^2 \bigg) \newline \newline \newline
Știm că :
{\sum_{k=1}^n} k^3 = \bigg( \dfrac{n \cdot (n+1) }{2} \bigg) ^2 \; \\[2em] {\sum_{k=1}^n} k^2 = \dfrac{n \cdot (n+1) \cdot(2n+1)}{6} \newline \;\newline \newline \implies \sum_{k=1}^n k^3 + \sum_{k=1}^n k^2 = \\ \; \\ = \dfrac{n^2 \cdot (n+1)^2 }{4} + \dfrac{n \cdot (n+1) \cdot(2n+1)}{6} = \\ \; \\ =\dfrac{3 \cdot n^2 \cdot (n+1)^2 + 2 \cdot n \cdot (n+1) \cdot(2n+1)}{12} = \\ \; \\ =\dfrac{3 \cdot n^2 \cdot (n+1)^2 + 2 \cdot n \cdot (n+1) \cdot(2n+1)}{12} = \\ \; \\ = \dfrac{ n \cdot (n+1) \cdot (3 \cdot n \cdot (n+1) + 2 \cdot(2n+1))}{12} = \\ \; \\ = \dfrac{ n \cdot (n+1) \cdot (3 n ^2 +3n + 4n+2)}{12} = \\ \; \\ = \dfrac{ (n^2 + n) \cdot (3 n ^2 +7n+2)}{12} = \\ \; \\ = \dfrac{ 3n ^4 +7n^3+2n^2 + 3 n ^3 +7n^2+2n}{12} = \\ \; \\ =\dfrac{ 3n ^4 +10n^3+9n^2 +2n}{12}
Deci vom avea:
\dfrac{1}{{n^4 + n^2}} \cdot \dfrac{ 3n ^4 +10n^3+9n^2 +2n}{12} \leq \\ \; \\ \leq \displaystyle {\sum_{k=1}^n}\dfrac{ k^2\cdot(k+1)}{n^4 + n\cdot k} \leq \\ \; \\ \leq \displaystyle \dfrac{1}{{n^4 + n}} \cdot \dfrac{ 3n ^4 +10n^3+9n^2 +2n}{12} \implies \\ \; \\ \implies \displaystyle{\lim_{n\to\infty} \dfrac{ 3n ^4 +10n^3+9n^2 +2n}{12 \cdot(n^4 + n^2)} } \leq \\ \; \\ \leq \displaystyle{\lim_{n\to\infty} \displaystyle {\sum_{k=1}^n}\dfrac{ k^2\cdot(k+1)}{n^4 + n\cdot k} }\leq \\ \; \\ \leq \displaystyle{\lim_{n\to\infty} \dfrac{ 3n ^4 +10n^3+9n^2 +2n}{12 \cdot(n^4 + n)} } \implies\\ \; \\ \implies \dfrac{3}{12} \leq \displaystyle{\lim_{n\to\infty} \displaystyle {\sum_{k=1}^n}\dfrac{ k^2\cdot(k+1)}{n^4 + n\cdot k} }\leq \dfrac{3}{12} \implies \\ \; \\ \implies \displaystyle{\lim_{n\to\infty} \displaystyle {\sum_{k=1}^n}\dfrac{ k^2\cdot(k+1)}{n^4 + n\cdot k} } = \dfrac{1}{4}
\text{Răspunsul este } \textbf{A}, \dfrac{1}{4}. \qquad \qquad \qquad \qquad \qquad \qquad \qquad \qquad \qquad \qquad